Vaarbewijs 1 of 2? Zo kies je het vaarbewijs dat bij jou past in 2025

Wil je het water op, maar ben je onzeker over welk klein vaarbewijs je nodig hebt? Veel watersporters twijfelen tussen vaarbewijs 1 en vaarbewijs 2. Een vaarbewijs is verplicht wanneer je een boot bestuurt die sneller kan dan 20 km/u of langer is dan 15 meter. De keuze tussen vaarbewijs 1 en 2 hangt vooral af van de vaargebieden waarin je wilt varen en het type boot dat je gebruikt. Daarnaast is het belangrijk om te weten dat voor het behalen van een vaarbewijs ook een gezondheidsverklaring vereist kan zijn.

In dit artikel krijg je duidelijk inzicht in het verschil tussen vaarbewijs 1 en vaarbewijs 2, zodat je precies weet welk klein vaarbewijs het beste aansluit bij jouw vaarsituatie. Wil je meer weten over de regels en wanneer een vaarbewijs verplicht is, kijk dan hier voor Vaarbewijs nodig: wanneer verplicht.

Wat is het verschil tussen Vaarbewijs 1 en 2?

Het verschil vaarbewijs 1 en 2 kies je vooral aan de hand van jouw vaargebied, het soort boot dat je gebruikt en het examen dat je moet afleggen. In dit artikel lees je in duidelijke taal wat het verschil vaarbewijs 1 en 2 precies inhoudt. Zo maak je een weloverwogen keuze die aansluit bij jouw vaardoelen. Wil je nog meer weten? Lees meer over de verschillen tussen Vaarbewijs 1 en 2.

Klein Vaarbewijs 1: Waarvoor en voor wie?

Het Klein Vaarbewijs 1 is de juiste keuze wanneer je vooral op de binnenwateren vaart. Dit vaarbewijs is verplicht voor boten langer dan 15 meter of sneller dan 20 km/u, zoals motorboten en speedboten. Voor beginnende watersporters is dit vaak het eerste vaarbewijs dat zij behalen.

• Vaargebieden: Binnenwateren.
• Boten: Verplicht voor schepen langer dan 15 meter of met een snelheid boven 20 km/u.
• Examen: Je legt een theorie-examen af bij het CBR, met de nadruk op vaarregels, veiligheid en borden.

Wil je meer weten over de eisen en het behalen van Klein Vaarbewijs 1? Bekijk dan de pagina Klein Vaarbewijs 1. Vanaf dat moment noemen we dit vaarbewijs afgekort KVB1.

Klein Vaarbewijs 2: Waarvoor en voor wie?

Klein Vaarbewijs 2 is een uitbreiding op het eerste vaarbewijs en biedt toegang tot grotere wateren. Dit vaarbewijs heb je nodig als je wil varen op het IJsselmeer, de Waddenzee, kustwateren en de zee tot zes zeemijl uit de kust. De kosten kunnen iets hoger zijn door de extra voorbereiding en het aanvullende examen.

• Vaargebieden: IJsselmeer, Waddenzee, kustwateren en zee.
• Boten: Ook hier geldt de regel voor boten langer dan 15 meter of sneller dan 20 km/u.
• Examen: Naast het theorie-examen voor vaarbewijs 1 bij het CBR moet je een extra theorie-examen voor vaarbewijs 2 afleggen, gericht op navigatie, kaartlezen en marifonie.

Benieuwd naar de voordelen, inhoud en kosten van Klein Vaarbewijs 2? Lees meer op Alles over Klein Vaarbewijs 2. We noemen dit vaarbewijs verder afgekort KVB2.

Overzicht: verschillen in een tabel

Even snel vergelijken? Bekijk onderstaand verschil in een handig overzicht:

Voor meer achtergrond over de officiële eisen, bekijk ook het CBR welk vaarbewijs heb ik nodig in de recreatievaart.

Snelcheck: Welk vaarbewijs heb jij nodig?

Ben je er nog niet uit? Stel jezelf deze vragen:

• Vaar je alleen op binnenwateren? Dan voldoet Klein Vaarbewijs 1.
• Wil je varen op het IJsselmeer, Markermeer, Zeeuwse wateren of de zee? Dan is Klein Vaarbewijs 2 het juiste vaarbewijs.

Voor een overzichtelijk vergelijk, ga naar Vaarbewijs-vergelijking: 1 versus 2.

Zo kies je altijd het vaarbewijs dat het beste past bij jouw vaarplannen.

Welke vaargebieden passen bij welk vaarbewijs?

Waar je mag varen hangt direct samen met het type vaarbewijs dat je kiest. Niet elk stukje water in Nederland is zomaar toegankelijk. Je vaarbewijs bepaalt letterlijk de grenzen van je vrijheid op het water. Vooral op de diverse binnenwateren in Nederland is dat duidelijk merkbaar. Hieronder zie je precies welke vaargebieden horen bij Vaarbewijs 1 (KVB1) en Vaarbewijs 2 (KVB2), plus waar je met alleen KVB1 niet mag komen. Jouw vaarplannen zijn hierbij doorslaggevend: wil je kleine wateren dichtbij huis bevaren of juist avontuurlijk op groot water?

Waar mag je varen met Vaarbewijs 1?

Met KVB1 mag je varen op het grootste deel van de Nederlandse binnenwateren. Je hebt dan toegang tot onder andere:

• Rivieren zoals de Maas, Rijn, IJssel, Lek en Vecht.
• Kanalen zoals het Amsterdam-Rijnkanaal, Noordzeekanaal en Twentekanaal.
• Kleine meren zoals de Reeuwijkse Plassen, Kagerplassen, Vinkeveense Plassen en Loosdrechtse Plassen.

Dit vaarbewijs is perfect voor wie wil genieten van rustige vaargebieden niet ver van de wal. Het is geschikt voor dagtochten, vakanties op een sloep of motorboten tot 15 meter. Met KVB1 kun je vooral rivieren, kanalen en kleinere meren verkennen zonder zorgen.

Let op: met alleen KVB1 zijn grote open wateren zoals het IJsselmeer en de Waddenzee niet toegestaan. Ook het Markermeer, IJmeer, Eems Dollard, en de Oosterschelde en Westerschelde blijven verboden terrein. Deze regels zijn er vanwege de extra risico’s die kustwateren en zee met zich meebrengen, zoals stroming, golfslag en het navigeren op open water. Voor een overzicht van deze bepalingen kun je terecht bij Varendoejesamen.

Waar geeft Vaarbewijs 2 toegang toe?

Met KVB2 krijg je veel meer vrijheid op het water. Je mag overal varen waar KVB1 geldt, én daarnaast toegang tot:

• Grote meren zoals het IJsselmeer, Markermeer en IJmeer.
• Zeeuwse wateren met de Oosterschelde en Westerschelde.
• De Waddenzee en het Eems Dollard-gebied.
• Tot 6 zeemijl (ongeveer 11 km) uit de Nederlandse kust, inclusief kustwateren en zee.

Deze gebieden vragen om meer ervaring, omdat je hier te maken krijgt met zwaardere omstandigheden zoals grotere golven, getijden en het navigeren zonder vast land in zicht. Varen op deze ruime wateren vereist kennis van navigatie, marifonie en veiligheid op groot water.

Wil je varen op deze uitdagende vaargebieden, dan is Vaarbewijs 2 verplicht. Dit vaarbewijs laat zien dat je voldoet aan de eisen van het officiële CBR examen en over voldoende kennis beschikt om veilig op de zee en grote wateren te varen. Meer details vind je bij het CBR overzicht 'Welk vaarbewijs heb ik nodig in de recreatievaart?'.

Niet toegestaan met alleen Vaarbewijs 1

Om het overzichtelijk te houden: deze vaargebieden mag je niet betreden met alleen KVB1:

• IJsselmeer
• Markermeer
• IJmeer
• Waddenzee
• Eems Dollard
• Oosterschelde en Westerschelde

Blijf je op rivieren, kanalen en kleine meren? Dan is KVB1 voldoende. Wil je echter het grote water op, dan is KVB2 noodzakelijk.

Jouw vaarplannen bepalen alles

De keuze tussen Vaarbewijs 1 en 2 hangt volledig af van jouw vaarwensen. Wil je vooral in de buurt op beschutte binnenwateren varen, dan kun je prima starten met KVB1. Droom je van tochten over het IJsselmeer of de Waddenzee? Dan is Vaarbewijs 2 de juiste volgende stap. Bedenk goed waar je wilt varen, want het is zonde als je na je cursus wordt beperkt door je vaarbewijs. Wil je later toch graag groter water verkennen, dan kun je altijd nog uitbreiden met het tweede vaarbewijs.

Je vaarbewijs is dus niet zomaar een papiertje, maar jouw sleutel tot precies die wateren die jij het liefste wilt ontdekken.

Welk vaarbewijs past bij jouw situatie?

Een vaarbewijs kiezen doe je niet zomaar. Het hangt af van waar je wilt varen, wat voor boot je gebruikt, jouw vaarervaring en wat je in de toekomst met varen wilt doen. Ook de stap die je neemt als beginner of juist doorstromer speelt een grote rol. Om het overzicht makkelijker te maken, splits ik de overwegingen op naar Vaarbewijs 1 en Vaarbewijs 2. Zo ontdek je welk vaarbewijs écht bij jouw situatie past.

Waarom starten met Vaarbewijs 1?

Voor veel watersporters is Vaarbewijs 1 de beste eerste keuze om het water op te gaan. Dit vaarbewijs geeft je snel en redelijk eenvoudig toegang tot de meeste binnenwateren in Nederland. Als je bijvoorbeeld voor het eerst een sloep, motorboot of jetski wilt besturen op kanalen, rivieren of kleine meren, dan is Vaarbewijs 1 meestal voldoende.

Voordelen van starten met Vaarbewijs 1:

• Praktisch en toegankelijk: Het theorie-examen is minder uitgebreid dan dat van Vaarbewijs 2. Je leert vooral de basisregels, borden en veiligheid waar je direct mee te maken krijgt.
• Geschikt voor de binnenwateren: Met dit vaarbewijs mag je varen op veel recreatieve wateren. Denk aan een ontspannen dag op de Vinkeveense Plassen of een familieboottocht over de Vecht.
• Lage kosten en minder tijdsinvestering: Door de kortere lesstof hoef je minder te investeren in kosten en tijd om het vaarbewijs te halen.
• Flexibele leeropties: Je kunt kiezen voor een dagcursus of bijvoorbeeld een videocursus om je goed voor te bereiden op het CBR examen.

Wil je bijvoorbeeld een jetski op een plas besturen, een dagtocht maken met een motorboot of gewoon af en toe ontspannen varen op rustige wateren? Dan biedt Vaarbewijs 1 alles wat je nodig hebt. Veel beginnende vaarders ervaren dit als een goed instapniveau met praktische kennis die direct bruikbaar is.

Wanneer kies je voor Vaarbewijs 2?

Misschien heb je grotere vaarambities en wil je het open water op. Wil je bijvoorbeeld varen op het IJsselmeer, het Markermeer, de Waddenzee of de Zeeuwse Delta? Dan is Vaarbewijs 2 noodzakelijk. Dit vaarbewijs bouwt voort op de kennis van Vaarbewijs 1 en richt zich meer op navigatie, getijden en veiligheid op groot water.

Voor wie is Vaarbewijs 2 de logische keuze?

• Je wilt tochten maken op grote open wateren zoals het IJsselmeer en de Waddenzee.
• Je gaat vaker meer dan 6 zeemijl uit de kust varen.
• Je plant langere reizen, vakantievaarten of wil varen in gebieden met stroming en getijden.
• Je zoekt meer veiligheid, vrijheid en bent voorbereid op uitdagendere situatie op het water.

Heb je plannen voor een zeiltocht naar Vlieland, visreizen op het Markermeer of wil je met je kajuitboot het avontuur buiten de standaard binnenwateren zoeken? Dan is Vaarbewijs 2 de juiste keuze. De voorbereiding voor het examen vraagt wat extra studie en inzet, maar deze investering betaalt zich terug in meer zekerheid en vaarplezier. Ook als je het vaarbewijs wilt gebruiken als ICC (International Certificate of Competence), is Vaarbewijs 2 vaak een must.

Sta je nog voor deze keuze? Bekijk dan onze vergelijking op Vaarbewijs 1 vs. Vaarbewijs 2: Welk Bewijs Heb Jij Nodig? voor een overzicht van de belangrijkste verschillen en praktische tips.

Tip bij je beslissing:

• Kijk goed naar je huidige en toekomstige vaarplannen.
• Overweeg of je in de toekomst misschien toch op het grote water wilt varen.
• Ervaren vaarders kiezen vaker voor Vaarbewijs 2 als een soort verzekering voor maximale vrijheid.

Wil je exact weten welk vaarbewijs past bij jouw boot en vaarplannen? Het CBR biedt een handig overzicht op Welk vaarbewijs heb ik nodig in de recreatievaart?.

Samengevat:

• Wil je ontspannen varen op beschut water of ben je een beginner? Kies dan voor Vaarbewijs 1.
• Heb je ambities om op groter of ruiger water te varen? Dan is Vaarbewijs 2 de meest verstandige en toekomstgerichte keuze.

Maak je keuze vooral niet alleen gebaseerd op je huidige situatie, maar denk ook vooruit. Meer vrijheid op het water begint vaak met extra kennis, vertrouwen en een geslaagd theorie-examen.

Conclusie

De keuze tussen vaarbewijs 1 en 2 bepaalt waar je straks het water op kunt en hoeveel vrijheid je hebt tijdens het varen. Of je nu kiest voor vaarbewijs 1 om vooral op rivieren, kanalen en kleinere meren te varen, of voor vaarbewijs 2 om ook op groot water zoals het IJsselmeer en de Waddenzee te genieten, is afhankelijk van jouw vaarplannen. Met een goede online cursus kun je snel en efficiënt je vaarbewijs halen, zodat je met vertrouwen het water op gaat.

Vaarschool Het Kompas biedt praktische online cursussen aan waarbij je stap voor stap begeleid wordt, waardoor het vaarbewijs halen zowel toegankelijk als duidelijk wordt. Daarnaast vind je handige uitleg over regels, verplichtingen en uitzonderingen in hun kennisbank. Wil je meer weten over de vaarbewijs verplichting? Bekijk dan zeker de praktische informatie op hun website en bereid jezelf optimaal voor.

Kies een vaarbewijs dat past bij jouw wensen en vaarplezier, en haal snel je vaarbewijs met een online cursus die aansluit bij jouw leerstijl. Zo ga je straks zeker en vol vertrouwen het water op. Bedankt voor het lezen, en deel gerust jouw vaarplannen of vragen!